Nhận định này chỉ là một sự suy diễn tự nhiên của quan niệm TRỜI CHẲNG XA NGƯỜI đã đề cập tới nơi trên. Thực vậy đạo chẳng qua là sự tìm ra được Trời ngự trị trong lòng mình, tìm lại được bản tính thần minh sang cả của mình; bắt được nhịp cầu giữa lòng mình với Thần Trời trong mình, phạt quang được gai góc lách lau của thất tình, lục dục, phá tan được lớp sương mù dày đặc của sự ngu si, mê vọng, tức là sẽ tìm lại được Trời, được Đạo nơi tâm.
Mới hay:
Trời tuy thị vô biên vô tận,
Nhưng mà Trời vẫn lẩn trong tâm.
Thật là kỳ ảo khôn cùng,
Không hơi không tiếng, vẫn lừng uy danh.
Khuôn phép Trời chí thành, chí thiện,
Tiếng của Trời là tiếng lương tâm,
Mới hay trong chốn cát lầm,
Muôn ngàn đã sẵn vô ngần ngọc châu.
Mới hay giữa sông sân núi thẳm,
Vốn có đường bằng phẳng thênh thênh
Đường Trời rong ruổi mặc tình,
Không xiên, không vẹo, không vênh, không tà.
Đường Trời nọ bao la thảng đãng,
Không quanh co, không vặn không xiên.
Đường trời phẳng lặng êm đềm,
Không hề tráo trở đảo điên vạy vò,
Đường trời nọ thẳng vo, thẳng tắp,
Vút một lèo tới cực cao minh
Đó là duy nhất duy tinh,
Đó là Thái cực tinh thành xưa nay,
Cuộc phù thế chớ say danh lợi,
Bả lợi danh phất phới hão huyền,
Chớ mê những cái đảo điên,
Mà quên mất cái vững bền ngàn thu.
Sông thế sự hãy ưa chèo ngược,
Chèo ngược dòng lên tuốt căn nguyên.
Căn nguyên chính là thanh thiên,
Vô biên vô tận, triền miên khôn cùng.
Bỏ phù phiếm tìm tông tìm tích,
Dương cung thần ngắm đích thâm tâm.
Bắn vào trung điểm tâm thần,
Ấy là thoát cõi hồng trần lầm than.
Như trăng sáng băng ngàn trần thế,
Rẽ Đẩu, Ngưu đượm vẻ thần tiên.
Đó là tâm pháp thánh hiền,
Đó là Trung đạo tương truyền xưa nay…
(Xem Trung Dung yếu chỉ của tác giả)
Thông Thiên Học cũng chủ trương phải tìm Đạo, tìm Trời ngay trong lòng mình. Ông Jey Mills, trong một bài thuyết trình tại Đại Hội Thông Thiên quốc tế ở Salzbeurg, có trích dẫn một đoạn Upanishads như sau:
Có một ánh sáng chiếu soi cùng khắp trời đất, đó là ánh sáng chiếu soi trong lòng chúng ta. Có một nhịp cầu nối liền thời gian và vĩnh cửu, và nhịp cầu ấy là Thần con người. Trên cầu ấy, chẳng có ngày đêm, chẳng có lão, tử, chẳng có sầu muộn ưu tư…
Một khi đã tìm thấy nhịp cầu ấy, con người sẽ nhìn thấy rõ tương lai, và sẽ khỏi hết thương tích, bệnh tật. Đối với ai đã vượt được cầu ấy, đêm sẽ trở thành như ngày, vì trong thế giới thần linh, có một ánh sáng vĩnh cửu…
Đại hội Thông Thiên quốc tế ở Salzbourg cũng còn nhận định rằng: Người ta thấy được Thượng đế trong tạo vật Ngài… Ngay trong lòng mình, con người có thể tìm thấy đời sống Thượng đế. Về phương diện đạo giáo, sự khám phá này cũng vĩ đại như sự khám phá ra nguyên tử năng. Nó cho con người một quyền lực tinh thần không bờ bến, cũng như nguyên tử năng đã cho con người một sức mạnh vật chất kỳ diệu… Nếu vậy thì các vị giáo chủ xưa nay thực ra không tạo ra được đạo mà chỉ là những ngón tay chỉ cho ta thấy đạo đã sẵn có nơi ta, chỉ là những người có công giúp chúng ta phạt quang gai góc, phạt quang lau lách đã mọc um tùm trong tâm hồn ta, làm cho mất hết dấu vết của đại đạo ấy mà thôi.
Cũng một lẽ chân đạo, không thể xuất cảng được từ nước này sang nước nọ, và cũng không phải là cái gì tự trên trời xa lắc rơi tòm xuống tâm hồn ta. Năm 1961, nhân dịp ghé qua Pháp, một buổi tối, tôi đứng trên tháp Eiffel ngắm cảnh trời mây ban đêm ở Paris với những cảnh đèn rực rỡ như muôn vì sao óng ánh trên các căn nhà và các nẻo đường của Paris.
Tôi hết sức xúc động khi nhận thấy rằng mặt trăng và những làn mây trên bầu trời Paris cũng y hệt mặt trăng và những làn mây trên bầu trời Việt Nam, mà tôi thường xuyên có dịp thưởng ngoạn ngay từ khi còn tấm bé.
Tôi chợt suy ra rằng nếu mặt trời, mặt trăng cần yếu cho tôi, thì Thượng đế chẳng hề tỏ ra xẻn xe và đã ban cho tôi mặt trời, mặt trăng y thức như là cho mọi người trên thế giới. Nếu không khí cần cho con người, thì ai sinh ra cũng được hít thở một bầu không khí như nhau. Như vậy, nếu đạo giáo cần cho con người, thì ai sinh ra ở đời cũng đã đều mang sẵn như nhau chân đạo ấy ở trong tâm, dẫu là người thời ban sơ, hay là người thời thế mạt…, chứ không phải nghểnh cổ ngóng trông tới một thời nào đó, mới có những người đem chân đạo nhập cảng vào để mà ban phát cho. Và tôi cũng nhớ lời Thiên Chúa phán cùng dân
Do Thái, nhân dịp ban truyền 10 điều răn Thiên Chúa. Chúa đã phán rằng: «Thực vậy, lề luật mà ta truyền dạy ngươi hôm nay, không có ở ngoài tầm kích ngươi. Nó không ở trên trời, để ngươi phải nói: ‘Ai lên trời cho chúng tôi để tìm luật đó, để chúng tôi được nghe biết và được thi hành.’ Nó cũng chẳng ở cách trùng dương để ngươi phải nói: ‘Ai sẽ vượt biển cả cho chúng tôi, để tìm luật đó, để chúng tôi được nghe biết và được thi hành.’ Đạo kề bên ngươi, Đạo ở trong miệng trong lòng ngươi, để ngươi có thể đem thực hiện.